Konkurs o Nagrodę im. prof. Wojciecha Świętosławskiego |
Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego przyznaje Nagrodę im. Wojciecha Świętosławskiego za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie chemii. Celem Nagrody jest wspieranie i propagowanie działalności badawczej chemików z regionu warszawskiego. Nagrodę po raz pierwszy przyznano w 2013r.
Nagroda im. W. Świętosławskiego 2021
Uprzejmie informujemy, że Zarząd Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego wskazał tegorocznych Laureatów Konkursu:
Nagrodę Specjalną otrzymał prof. Andrzej Czerwiński (UW)
Nagrodę I stopnia otrzymał prof. Władysław Wieczorek (PW)
Nagrodę II stopnia otrzymała dr hab. Anna Kajetanowicz (UW)
Nagrodę III stopnia otrzymała mgr Patrycja Kowalik (PW/UW)
Nagroda Specjalna – prof. dr hab. Andrzej Czerwiński
Prof. A. Czerwiński zorganizował laboratorium zajmujące się chemicznymi źródłami energii, w którym realizowane są projekty m.in. związane z ogniwami i akumulatorami. Na tym polu posiada wiele znaczących osiągnięć. W 1978 roku wprowadził Nafion do konstrukcji elektrod cienkowarstwowych. W roku 1985 z sukcesem zastosował politiofen jako anodowy i katodowy materiał elektrodowy w ogniwie polimerowym drugiego rodzaju, a w 1990 roku opracował nową metodę LVE (limited volume electrode) stosowaną do badań sorpcji wodoru w materiałach wodorochłonnych. Dużym osiągnięciem prof. Czerwińskiego jest opracowanie nowego akumulatora węglowo-ołowiowo-kwasowego (CLAB i KLAB) o znacznie zwiększonej pojemności energetycznej (ponad 50%) przy 40% obniżeniu zużycia ołowiu. Obecnie trwają prace nad wykorzystaniem tego akumulatora w „magazynach energii” dla OZE. Od 2010 roku pod kierunkiem prof. Czerwińskiego prowadzone są intensywne prace nad ogniwami litowo-jonowymi, m.in. została opracowana i wdrożona koncepcja ogniwa litowo-jonowego o podwyższonym bezpieczeństwie eksploatacji z polimerowym elektrolitem. Część prac Profesora została wyróżniona przez Komisję Europejską w postaci wskazania dwóch technik analitycznych na mapę kluczowych innowacji (UE Innovation Radar).
Andrzej Aleksander Czerwiński jest profesorem na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach chemicznych na UW w 1974 r uzyskał stopień doktora nauk chemicznych . W 1989 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. W roku 1999 otrzymał tytuł profesorski. W latach 1978-79 i 1983-85 przebywał w Cincinnati (USA) i współpracował z prof. Harry B. Mark Jr. (University of Cincinnati, USA), a w latach 1990-1991 w Camerino (Italia) współpracując z prof. Roberto Marassi (University of Camerino, Włochy). Po studiach początkowo pracował w przemyśle samochodowym (FSO Warszawa), a następnie w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku (IBJ) przy produkcji zamkniętych źródeł promieniowania (OPDI). Od 1971 jest zatrudniony na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1999-2019 pracował w Instytucie Chemii Przemysłowej (IChP) jako kierownik Zakładu Elektrochemii, gdzie w latach 2007-2015 był Przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu. Był kierownikiem ponad 20 projektów badawczych krajowych i międzynarodowych, jest promotorem 23 ukończonych przewodów doktorskich oraz ponad 50 prac magisterskich i inżynierskich. Jest autorem i współautorem 35 uzyskanych patentów i zgłoszeń patentowych. Opublikował ponad 250 prac badawczych w indeksowanych czasopismach oraz 16 podręczników z chemii i energetyki dla studentów i licealistów. Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień za osiągnięcia naukowe i wynalazki, w tym Nagrody Prezesa Rady Ministrów w 2015 roku za wybitne osiągnięcia naukowo-techniczne oraz Nagrody PARP w 2013 roku za węglowy akumulator kwasowy CLAB. Od 1996 roku jest kierownikiem Pracowni Elektrochemicznych Źródeł Energii na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.
Nagroda I stopnia – prof. dr hab. inż. Władysław Wieczorek
Działalność naukowa prof. Władysława Wieczorka dotyczy projektowania, syntezy i badania właściwości materiałów stosowanych w chemicznych źródłach prądu. W początkowym etapie swojej kariery naukowej Profesor zajmował się tematyką kompozytowych polimerowych elektrolitów będąc jednym z pionierów prac w tej dziedzinie. W ostatnim okresie prace Profesora koncentrują się na opracowaniu nowej generacji soli litowych zawierających aniony Huckla jako komponentów elektrolitów stosowanych w ogniwach litowo-jonowych. Elektrolity zawierające sole z anionami Huckla wykazują wysokie wartości liczby przenoszenia kationu litowego i mniejszą zdolność do asocjacji w porównaniu do elektrolitów dostępnych handlowo. Użycie soli Huckla powoduje zmniejszenie skutków rozkładu elektrolitu – termicznego i pod wpływem zanieczyszczeń, w związku z tym powoduje zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania akumulatorów, wydłużenie życia akumulatora średnio o 2-3 razy, co powoduje zmniejszenie zapotrzebowania przemysłu na surowce. Grupa Profesora Wieczorka opracowała też nowe generacje dodatków służących, jako składniki elektrolitu, do tworzenia stabilnych warstw międzyfazowych elektroda – elektrolit.
Profesor Władysław Wieczorek, Dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej, w swojej działalności naukowej umiejętnie łączy aspekty badań podstawowych i aplikacyjnymi. Jest autorem lub współautorem 161 oryginalnych publikacji naukowych w czasopismach z bazy JCR, cytowanych ponad 6500 razy, o indeksie Hirscha wynoszącym 45. Jest ponadto współautorem lub redaktorem książek naukowych i monografii oraz współautorem 22 patentów w tym 12 międzynarodowych. Wyniki prac swojego zespołu profesor Wieczorek prezentował w ponad 50 wykładach wygłoszonych na krajowych i międzynarodowych konferencjach naukowych. Praktycznym rezultatem badań Profesora Wieczorka jest wdrożenie w 2018 roku do produkcji przez firmę Arkema nowych soli litowych (drugie na świecie, pierwsze w Europie) zawierających aniony Huckla, jako komponentów elektrolitów używanych w ogniwach litowo-jonowych. Prowadzone badania naukowe stały się podstawą utworzenia współprowadzonych przez Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej jedynych na świecie międzynarodowych studiów magisterskich o tematyce bateryjnej (program ErasmusMundus) oraz studiów doktorskich (program Maria Skłodowska-Curie actions co-fund).
Nagroda II stopnia – dr hab. inż. Anna Kajetanowicz
Badania dr hab. inż. Anny Kajetanowicz koncentrują się na przeciwdziałaniu niekorzystnemu procesowi migracji wiązania podwójnego w trakcie reakcji metatezy olefin. To niekorzystne zjawisko związane jest przede wszystkim z ograniczoną trwałością stosowanych katalizatorów, które ulegają rozpadowi do wodorków i innych związków rutenu katalizujących tę niepożądaną reakcję. Badania Laureatki dotyczyły głównie kompleksów zawierających niesymetryczne ligandy NHC (N-heterocyliczne karbeny), które wykazują zwiększoną trwałość w obecności etylenu, typowego produktu ubocznego w reakcjach metatezy. Dzięki zastosowaniu uNHC możliwe stało się prowadzenie reakcji związków wrażliwych na migrację wiązania podwójnego, np. α-olefin, oraz – po raz pierwszy w historii metatezy — makrocyklizacji w wysokiej temperaturze i stężeniu, a także reakcji etenolizy i innych, prowadzących do cennych przemysłowo produktów. Dodatkowo, przy wykorzystaniu katalizatora zawierającego niesymetryczny ligand NHC z ugrupowaniem tiofenowym, możliwe było prowadzenie reakcji w dwóch rozpuszczalnikach przyjaznych środowisku, węglanie dimetylu oraz nowym i mało poznanym, lecz obiecującym 4-metylotetrahydropiranie. Uzyskane układy katalityczne pozwoliły między innymi na efektywne otrzymywanie analogów aktywnych składników farmaceutycznych oraz złożonych chemicznych bloków budulcowych w bardziej ekologicznych warunkach.
Dr hab. inż. Anna Kajetanowicz wykonała pracę magisterską na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem Profesora Andrzeja Jończyka, a pracę doktorską w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk pod opieką Profesora Mieczysława Mąkoszy. Po uzyskaniu tytułu doktora podjęła pracę na stanowisku postdoka w zespole Profesora Karola Greli (IChO PAN) w ramach grantu HiCat finansowanego z 7. Programu Ramowego UE, a następnie odbyła półtoraroczny staż doktorski w zespole Profesora Thomasa R. Warda z Uniwersytetu w Bazylei, tym razem uczestnicząc w projekcie Metacode, również finansowanym z 7PR. W 2013, jako kierowniczka dwóch grantów, Sonata (NCN) oraz Homing Plus (FNP), wróciła do zespołu prof. Greli w IChO PAN. W 2015 dr Kajetanowicz otrzymała pozycję asystenta naukowego na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, a w 2017 pozycję adiunkta. Od 2019 roku jest zastępczynią kierownika Laboratorium Syntezy Metaloorganicznej, w którym, między innymi, realizuje własny grant OPUS (NCN). Jest współautorką 55 publikacji naukowych, w 31 z nich jest autorką korespondencyjną. We wrześniu 2021 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego.
Nagroda III stopnia – mgr Patrycja Kowalik
Zainteresowania badawcze mgr Patrycji Kowalik dotyczą opracowania nowych metod otrzymywania koloidalnych nanokryształów nieorganicznych półprzewodników charakteryzujących się właściwościami luminescencyjnymi i plazmonowymi. Jej największym osiągnięciem jest otrzymanie wysoce stabilnych hydrofilowych nanokryształów stopowych AgInS2-ZnS charakteryzujących się luminescencją praktycznie w całym zakresie światła widzialnego, zdolnych do przyłączenia bioaktywnych cząsteczek. Tego typu złożone układy hybrydowe, w których nanokrystaliczny nieorganiczny rdzeń pełni funkcję luminescencyjnego nośnika leku, hamują wzrost i migracje komórek nowotworowych, co wykazały badania biologiczne. Ponadto Laureatka opracowała metodę otrzymywania koloidalnych nanokryształów AgInS2 w temperaturze pokojowej, co pozwoliło na przeprowadzenie reakcji w probówce NMR i badania in situ mechanizmu tworzenia tego typu nanostruktur.
Patrycja Kowalik ukończyła studia w 2018 roku na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku rozpoczęła studia doktoranckie w ramach interdyscyplinarnego projektu TRI-BIO-CHEM finansowanego przez NCBiR. Temat pracy doktorskiej: Układy hybrydowe zbudowane z nanokryształów nieorganicznych półprzewodników i organicznych ligandów bioaktywnych do zastosowań biomedycznych, Laureatka realizuje pod kierunkiem dr hab. inż. Piotra Bujaka z Wydziału Chemicznego PW i prof. dr hab. Anny Nowickiej z Wydziału Chemii UW. W trakcie zaledwie 3 lat, Doktorantka zgromadziła obszerny dorobek naukowy, na który składają się prace opublikowane w czasopismach związanych z chemią nieorganicznych materiałów i chemią medyczną.