Nagroda im prof. Świętosławskiego 2021

Świętosławski

Konkurs o Nagrodę im. prof. Wojciecha Świętosławskiego

Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego przyznaje Nagrodę im. Wojciecha Świętosławskiego za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie chemii. Celem Nagrody jest wspieranie i propagowanie działalności badawczej chemików z regionu warszawskiego. Nagrodę po raz pierwszy przyznano w 2013r.

Nagroda im. W. Świętosławskiego 2021

Uprzejmie informujemy, że Zarząd Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego wskazał tegorocznych Laureatów Konkursu:

Nagrodę Specjalną otrzymał prof. Andrzej Czerwiński (UW)

Nagrodę I stopnia otrzymał prof. Władysław Wieczorek (PW)

Nagrodę II stopnia otrzymała dr hab. Anna Kajetanowicz (UW)

Nagrodę III stopnia otrzymała mgr Patrycja Kowalik (PW/UW)


Nagroda Specjalna – prof. dr hab. Andrzej Czerwiński

Prof. A. Czerwiński zorganizował laboratorium zajmujące się chemicznymi źródłami energii, w którym realizowane są projekty m.in. związane z ogniwami i akumulatorami. Na tym polu posiada wiele znaczących osiągnięć. W 1978 roku wprowadził Nafion do konstrukcji elektrod cienkowarstwowych. W roku 1985  z sukcesem zastosował politiofen jako anodowy i katodowy materiał elektrodowy w ogniwie polimerowym drugiego rodzaju, a w 1990 roku opracował nową metodę LVE (limited volume electrode) stosowaną do badań sorpcji wodoru w materiałach wodorochłonnych. Dużym osiągnięciem prof. Czerwińskiego jest opracowanie nowego akumulatora węglowo-ołowiowo-kwasowego (CLAB i KLAB) o znacznie zwiększonej pojemności energetycznej (ponad 50%) przy 40% obniżeniu zużycia ołowiu. Obecnie trwają prace nad wykorzystaniem tego akumulatora w „magazynach energii” dla OZE. Od 2010 roku pod kierunkiem prof. Czerwińskiego prowadzone są intensywne prace nad ogniwami litowo-jonowymi, m.in. została opracowana i wdrożona koncepcja ogniwa litowo-jonowego o podwyższonym bezpieczeństwie eksploatacji z polimerowym elektrolitem. Część prac Profesora została wyróżniona przez Komisję Europejską w postaci wskazania dwóch technik analitycznych na mapę kluczowych innowacji (UE Innovation Radar).

Andrzej Aleksander Czerwiński jest profesorem na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach chemicznych na UW w 1974 r uzyskał stopień doktora nauk chemicznych . W 1989 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. W roku 1999 otrzymał tytuł profesorski. W latach 1978-79 i 1983-85 przebywał w Cincinnati (USA) i współpracował z prof. Harry B. Mark Jr. (University of Cincinnati, USA), a w latach 1990-1991 w Camerino (Italia) współpracując z prof. Roberto Marassi (University of Camerino, Włochy). Po studiach początkowo pracował w przemyśle samochodowym (FSO Warszawa), a następnie w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku (IBJ) przy produkcji zamkniętych źródeł promieniowania (OPDI). Od 1971 jest zatrudniony na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1999-2019 pracował w Instytucie Chemii Przemysłowej (IChP) jako kierownik Zakładu Elektrochemii, gdzie w latach 2007-2015 był Przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu. Był kierownikiem ponad 20  projektów badawczych krajowych i międzynarodowych, jest promotorem 23 ukończonych przewodów doktorskich oraz ponad 50 prac magisterskich i inżynierskich. Jest autorem i współautorem 35 uzyskanych patentów i zgłoszeń patentowych. Opublikował ponad 250 prac badawczych w indeksowanych czasopismach oraz 16 podręczników z chemii i energetyki dla studentów i licealistów. Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień za osiągnięcia naukowe i wynalazki, w tym Nagrody Prezesa Rady Ministrów w 2015 roku za wybitne osiągnięcia naukowo-techniczne oraz Nagrody PARP w 2013 roku za węglowy akumulator kwasowy CLAB. Od 1996 roku jest kierownikiem Pracowni Elektrochemicznych Źródeł Energii na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego.

Nagroda I stopnia – prof. dr hab. inż. Władysław Wieczorek

Działalność naukowa prof. Władysława Wieczorka dotyczy projektowania, syntezy i badania właściwości materiałów stosowanych w chemicznych źródłach prądu. W początkowym etapie swojej kariery naukowej Profesor zajmował się tematyką kompozytowych polimerowych elektrolitów będąc jednym z pionierów prac w tej dziedzinie. W ostatnim okresie prace Profesora koncentrują się na opracowaniu nowej generacji soli litowych zawierających aniony Huckla jako komponentów elektrolitów stosowanych w ogniwach litowo-jonowych. Elektrolity zawierające sole z anionami Huckla wykazują wysokie wartości liczby przenoszenia kationu litowego i mniejszą zdolność do asocjacji w porównaniu do elektrolitów dostępnych handlowo.  Użycie soli Huckla  powoduje zmniejszenie skutków rozkładu elektrolitu – termicznego i pod wpływem zanieczyszczeń, w związku z tym powoduje zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania akumulatorów, wydłużenie życia akumulatora średnio o 2-3 razy, co powoduje zmniejszenie zapotrzebowania przemysłu na surowce. Grupa Profesora Wieczorka opracowała też nowe generacje dodatków służących, jako składniki elektrolitu, do tworzenia stabilnych warstw międzyfazowych elektroda – elektrolit.

Profesor Władysław Wieczorek, Dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej,  w swojej działalności naukowej umiejętnie łączy aspekty badań podstawowych i aplikacyjnymi. Jest autorem lub współautorem 161 oryginalnych publikacji naukowych w czasopismach z bazy JCR, cytowanych ponad 6500 razy, o indeksie Hirscha wynoszącym 45. Jest ponadto współautorem lub redaktorem książek naukowych i monografii oraz współautorem 22 patentów w tym 12 międzynarodowych. Wyniki prac swojego zespołu profesor Wieczorek prezentował w ponad 50 wykładach wygłoszonych na krajowych i międzynarodowych konferencjach  naukowych. Praktycznym rezultatem badań Profesora Wieczorka  jest wdrożenie w 2018 roku do produkcji przez firmę Arkema nowych soli litowych (drugie na świecie, pierwsze w Europie) zawierających aniony Huckla, jako komponentów elektrolitów używanych w ogniwach litowo-jonowych. Prowadzone badania naukowe stały się podstawą utworzenia współprowadzonych przez Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej  jedynych na świecie międzynarodowych studiów magisterskich o tematyce bateryjnej (program ErasmusMundus) oraz studiów doktorskich (program Maria Skłodowska-Curie actions co-fund).

Nagroda II stopnia – dr hab. inż. Anna Kajetanowicz

Badania dr hab. inż. Anny Kajetanowicz koncentrują się na przeciwdziałaniu niekorzystnemu procesowi migracji wiązania podwójnego w trakcie reakcji metatezy olefin. To niekorzystne zjawisko związane jest przede wszystkim z ograniczoną trwałością stosowanych katalizatorów, które ulegają rozpadowi do wodorków i innych związków rutenu katalizujących tę niepożądaną reakcję. Badania Laureatki dotyczyły głównie kompleksów zawierających niesymetryczne ligandy NHC (N-heterocyliczne karbeny), które wykazują zwiększoną trwałość w obecności etylenu, typowego produktu ubocznego w reakcjach metatezy. Dzięki zastosowaniu uNHC możliwe stało się prowadzenie reakcji związków wrażliwych na migrację wiązania podwójnego, np. α-olefin, oraz – po raz pierwszy w historii metatezy — makrocyklizacji w wysokiej temperaturze i stężeniu, a także reakcji etenolizy i innych, prowadzących do cennych przemysłowo produktów. Dodatkowo, przy wykorzystaniu katalizatora zawierającego niesymetryczny ligand NHC z ugrupowaniem tiofenowym, możliwe było prowadzenie reakcji w dwóch rozpuszczalnikach przyjaznych środowisku, węglanie dimetylu oraz nowym i mało poznanym, lecz obiecującym 4-metylotetrahydropiranie. Uzyskane układy katalityczne pozwoliły między innymi na efektywne otrzymywanie analogów aktywnych składników farmaceutycznych oraz złożonych chemicznych bloków budulcowych w bardziej ekologicznych warunkach.

Dr hab. inż. Anna Kajetanowicz wykonała pracę magisterską na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej pod kierunkiem Profesora Andrzeja Jończyka, a pracę doktorską w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk pod opieką Profesora Mieczysława Mąkoszy. Po uzyskaniu tytułu doktora podjęła pracę na stanowisku postdoka w zespole Profesora Karola Greli (IChO PAN) w ramach grantu HiCat finansowanego z 7. Programu Ramowego UE, a następnie odbyła półtoraroczny staż doktorski w zespole Profesora Thomasa R. Warda z Uniwersytetu w Bazylei, tym razem uczestnicząc w projekcie Metacode, również finansowanym z 7PR. W 2013, jako kierowniczka dwóch grantów, Sonata (NCN) oraz Homing Plus (FNP), wróciła do zespołu prof. Greli w IChO PAN. W 2015 dr Kajetanowicz otrzymała pozycję asystenta naukowego na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, a w 2017 pozycję adiunkta. Od 2019 roku jest zastępczynią kierownika Laboratorium Syntezy Metaloorganicznej, w którym, między innymi, realizuje własny grant OPUS (NCN). Jest współautorką 55 publikacji naukowych, w 31 z nich jest autorką korespondencyjną. We wrześniu 2021 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego.

Nagroda III stopniamgr Patrycja Kowalik

Zainteresowania badawcze mgr Patrycji Kowalik dotyczą opracowania nowych metod otrzymywania koloidalnych nanokryształów nieorganicznych półprzewodników charakteryzujących się właściwościami luminescencyjnymi i plazmonowymi. Jej największym osiągnięciem jest otrzymanie wysoce stabilnych hydrofilowych nanokryształów stopowych AgInS2-ZnS charakteryzujących się luminescencją praktycznie w całym zakresie światła widzialnego, zdolnych do przyłączenia bioaktywnych cząsteczek. Tego typu złożone układy hybrydowe, w których nanokrystaliczny nieorganiczny rdzeń pełni funkcję luminescencyjnego nośnika leku, hamują wzrost i migracje komórek nowotworowych, co wykazały badania biologiczne. Ponadto Laureatka opracowała metodę otrzymywania koloidalnych nanokryształów AgInS2 w temperaturze pokojowej, co pozwoliło na przeprowadzenie reakcji w probówce NMR i badania in situ mechanizmu tworzenia tego typu nanostruktur.

Patrycja Kowalik ukończyła studia w 2018 roku na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku rozpoczęła studia doktoranckie w ramach interdyscyplinarnego projektu TRI-BIO-CHEM finansowanego przez NCBiR. Temat pracy doktorskiej: Układy hybrydowe zbudowane z nanokryształów nieorganicznych półprzewodników i organicznych ligandów bioaktywnych do zastosowań biomedycznych, Laureatka realizuje pod kierunkiem dr hab. inż. Piotra Bujaka z Wydziału Chemicznego PW i  prof. dr hab. Anny Nowickiej z Wydziału Chemii UW. W trakcie zaledwie 3 lat, Doktorantka zgromadziła obszerny dorobek naukowy, na który składają się prace opublikowane w czasopismach związanych z chemią nieorganicznych materiałów i chemią medyczną.